29 Ekim 1923, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edildiği tarih olarak bilinir. Ancak bu önemli olay, sadece bir tarih değil, aynı zamanda milletin geleceğine yön veren hukuki bir süreçti. Cumhuriyetin ilanı, 1921 Anayasasında belirtilen "Hâkimiyet bilâkaydü şart milletindir" ifadesinin gerçek anlamını bulması olarak da değerlendirilebilir.
Milletvekillerinin Oybirliğiyle Kabulü
Cumhuriyetin ilanı için yapılan anayasa değişikliği, 29 Ekim 1923'te, 364 sayılı Teşkilâtı Esasîye Kanununun bazı maddelerinin değiştirilmesiyle gerçekleşti. Görüşmeye katılan tüm milletvekilleri, değişiklik lehine oy kullanarak, anayasamızdaki hükümet şeklinin Cumhuriyet olmasını onayladı ve bu tarihi adımı attı.
Meclis’te Coşkuyla Okunan Cumhuriyet Kelimesi
Afyonkarahisar milletvekili Katip Ruşen Eşref Bey, tasarının birinci maddesini gür bir sesle okumaya başladığında, "Türkiye Devletinin şekli hükümeti Cumhuriyettir" cümlesi büyük bir coşkuyla karşılandı. Ruşen Eşref Bey'in üstüne basarak okuduğu cumhuriyet kelimesi, meclis salonunu bir anda ayağa kaldırdı.
Meclisteki Duygusal Konuşmalar
Konya Milletvekili din adamı Eyüp Sabri Efendi, Cumhuriyet ilanının, hükümetimizin teşekkülünden bu yana var olan bir gerçek olduğunu belirtirken, Şebinkarahisar Milletvekili Milli Şair Mehmet Emin Yurdakul'un duygulandıran konuşması, milletvekillerini ve davetlileri derinden etkiledi. Mehmet Emin Yurdakul, "Yaşasın Cumhuriyet" nidalarıyla yaptığı konuşmasında, Türk milletinin tarihteki önemli rolünü vurguladı.
Vekillerin Coşkusunun Sebebi: Afyonkarahisar’ın Temsilcileri
Cumhuriyetin kabulü sırasında coşku yayan iki mühim isim, Afyonkarahisar milletvekili Katip Ruşen Eşref Bey ve Şebinkarahisar Milletvekili Mehmet Emin Yurdakul olarak öne çıktı. Bu liderler, hem meclis içinde hem de dışındaki izleyicilere büyük bir heyecan sundular.
Cumhuriyet’in İlanı ve 101. Yıl Dönümü Kutlamaları
Cumhuriyetin ilanının 101. yıl dönümünde, bu tarihî ruhun yaşatılması ve kutlamaların bu bilince uygun yapılması dileğiyle, cumhuriyetimizin eşsiz değerini bir kez daha onurlandırıyoruz. Afyonkarahisar’ın kahraman vekillerini de rahmetle anıyoruz.